Το αντικείμενο/στόχοι του LENSBREED είναι:
α) Διαχείριση πληθυσμών φακής on farm με στόχο την αναβάθμιση του αρχικού πληθυσμού και την παράλληλη επιλογή για δημιουργία καθαρών σειρών,
β) Διερεύνηση της παραλλακτικότητας της εμπορικής ποικιλίας ΣΑΜΟΣ, με στόχο την επίτευξη της γενετικής καθαρότητας και την αναβάθμιση της ποικιλίας ως προς ιδιαίτερα αγροκομικά, φυσιολογικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά,
γ) Αναπολλαπλασιασμός και αξιολόγηση τοπικών πληθυσμών φακής (συλλογές Τράπεζας Γενετικού Υλικού & ΙΒΚΦ) για χαρακτηριστικά παραγωγικότητας και ποιότητας για την μελλοντική αξιοποίηση τους στη βελτίωση της φακής,
δ) Αξιοποίηση της σύγχρονης μεθοδολογίας μοριακής γενετικής στη βελτίωση πληθυσμών και ποικιλιών φακής για ποιοτικά χαρακτηριστικά και
ε) Καθορισμός θέσεων/περιοχών παραγωγικής και ποιοτικής καλλιέργειας φακής με βάση τα εδαφοκλιματικά χαρακτηριστικά τους
Ενότητες Εργασίας
ΕΕ1.
On farm διαχείριση της ποικιλότητας πληθυσμών φακής σε βιολογικό και συμβατικό περιβάλλον
Μέθοδος: κυψελωτή επιλογή απουσία ανταγωνισμού.
Περιοχές: 2.
1ο & 2ο έτος: μαζική επιλογή- βελτίωση πληθυσμού, επιλογή ατομικών φυτών-δημιουργία καθαρών σειρών, απογονικός έλεγχος.
3ο έτος: διατοπική αξιολόγηση επιλογών-συνθήκες γεωργού. Αξιολόγηση για ποιοτικά χαρακτηριστικά. Μελέτη εντομολογικών επιδράσεων.
ΕΕ2.
Ενδοποικιλιακή βελτίωση της ποικ. ΣΑΜΟΣ ως προς την απόδοση και ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά σε βιολογικό και συμβατικό περιβάλλον.
Μέθοδος: κυψελωτή επιλογή απουσία ανταγωνισμού.
Περιοχές: 2.
1ο έτος: διερεύνηση & αξιολόγηση ενδοποικιλιακής παραλλακτικότητας,
2ο έτος: απογονικός έλεγχος επιλεγέντων φυτών,
3ο έτος: διατοπική αξιολόγηση επιλογών-συνθήκες γεωργού. Αξιολόγηση ποιοτικών χαρακτηριστικών.
EE3.
Αναπολλαπλασιασμός, περιγραφή, αξιολόγηση τοπικών πληθυσμών φακής.
Συλλογές: ΙΒΚΦ, Τράπεζα Γενετικού Υλικού. Αναπολλαπλασιασμός στον αγρό. Μορφολογικά-φυσιολογικά-αγροκομικά γνωρίσματα, περιγραφή. Αξιολόγηση επιλεγμένων πληθυσμών για ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά.
ΕΕ4.
Μοριακός χαρακτηρισμός, ταυτοποίηση & αλληλούχιση γονιδιωμάτων.
Μελέτη γενετικής απόστασης-ανίχνευση νέων πολυμορφισμών-αλληλούχιση μεταγραφήματος με τεχνολογία NGS-έκφραση γονιδίων στα στάδια σχηματισμού περισπέρμιου σε γενοτύπους με μεγάλη απόκλιση σε ποιοτικά χαρακτηριστικά.
ΣΑΜΟΣ: μεταγράφημα σε διαφορετικά εδαφοκλιματικά περιβάλλοντα για μελέτη επίδρασης περιβάλλοντος στην έκφραση γονιδίων σκληρότητας περισπέρμιου.
ΕΕ5.
Διατοπική αξιολόγηση ποικιλιών φακής σε διαφορετικά εδαφοκλιματικά περιβάλλοντα.
1ο-2ο έτος: Αξιολόγηση ποικ. ΣΑΜΟΣ, 2 τοπικών & 3 εμπορικών ποικιλιών σε 10 περιοχές. Αξιοποίηση δικτύου ALFASEEDS. Εγκατάσταση μετεωρολογικού σταθμού/περιοχή & εδαφολογικός έλεγχος. Έλεγχος ποιοτικών χαρακτηριστικών.
3ο έτος: διατοπική αξιολόγηση των επιλεγμένων γενοτύπων από ΕΕ:1-3.
ΕΕ6.
Καθορισμός περιοχών υψηλής απόδοσης & ποιοτικής καλλιέργειας φακής με βάση τα εδαφοκλιματικά χαρακτηριστικά της περιοχής και την καλλιεργούμενη ποικιλία.
Ανάλυση δεδομένων ΕΕ5,7,8 με το πρότυπο GGE Biplot για καθορισμό περιοχών ποιοτικής καλλιέργειας φακής & μελέτη αλληλεπίδρασης περιοχή Χ ποικιλία. Αξιοποίηση ψηφιακών εδαφολογικών χαρτών για πρόγνωση της καλλιεργητικής συμπεριφοράς σε νέες περιοχές
ΕΕ7.
Μορφολογικά & Φυσικοχημικά χαρακτηριστικά.
Μορφολογικά χαρακτηριστικά, θρεπτικά & βιοενεργά συστατικά σε σπόρους γενοτύπων από ΕΕ:1-3,5.
ΕΕ8.
Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά
Άρωμα, υφή, χρώμα, χρόνος βρασίματος σε σπόρους γενοτύπων από ΕΕ:1-3,5.
Μέτρηση: εκπαιδευμένη ομάδα αξιολόγησης, αντικειμενική μέτρηση με αναλυτή υφής, χρωματόμετρο, μικροσκοπία, GC-MS.
Οργανωτική Δομή και Διαχείριση του Έργου
Συντονιστής LENSBREED: Δρ. Δημήτριος Βλαχοστέργιος, ΙΒΚΦ
Επιστημονικά Υπεύθυνος LENSBREED: Δρ. Δημήτριος Βλαχοστέργιος, ΙΒΚΦ
Επιστημονικά Υπεύθυνοι Φορέων
ΑΠΘ: αν. καθ. Αθανάσιος Μαυρομάτης
ΔΠΘ: καθ. Ιωάννης Τοκατλίδης
ALFA SEEDS: Δρ. Δημήτριος Μπεσλεμές
Επιστημονικά Υπεύθυνοι των Ενοτήτων Εργασίας:
ΕΕ1: καθ. Ιωάννης Τοκατλίδης
ΕΕ2: αν. καθ. Αθανάσιος Μαυρομάτης
ΕΕ3: Δρ. Φωτεινή Μυλωνά
ΕΕ4: αν. καθ. Αλέξιος Πολύδωρος
ΕΕ5: Δρ Χρήστος Νούλας
ΕΕ6: Δρ Δημήτριος Μπαξεβάνος
ΕΕ7: Δρ Αναστασία Καργιωτίδου
ΕΕ8: καθ. Δημήτριος Γερασόπουλος
Φορείς
ΕΛΓΟ «ΔΗΜΗΤΡΑ» - ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ & ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ
Το Ινστιτούτο Βιομηχανικών & Κτηνοτροφικών Φυτών δραστηριοποιείται στην εφαρμοσμένη έρευνα σχετικά με τη μεθοδολογία γενετικής βελτίωσης και διαχείριση γενετικής παραλλακτικότητας στον αγρό, αξιολόγηση γενετικού υλικού, απελευθέρωση νέων ποικιλιών, διατοπική αξιολόγηση & εκτίμηση προσαρμοστικότητας γενοτύπων.
Διαθέτει αξιόλογη συλλογή γηγενών πληθυσμών οσπρίων.
Μελέτα τους παράγοντες έδαφος & κλίμα στην ανάπτυξη και απόδοση των καλλιεργειών.
Αναλύει και επεξεργαζεται ψηφιακά δεδομένα που αφορούν γεωγραφικές και περιγραφικές πληροφορίες αγρών.
Εκτελεί το εθνικό πρόγραμμα Βελτίωσης & Σποροπαραγωγής Κτηνοτροφικών Φυτών & Οσπρίων.
Έχει συμμετάσχει ως συντονιστής ή εταίρος σε μεγάλο αριθμό διεθνών και εθνικών ερευνητικών προγραμμάτων.
Εγγράφει ποικιλίες στον Εθνικό Κατάλογο Ποικιλιών & συνεργάζεται με τις περισσότερες Ελληνικές Σποροπαραγωγικές Εταιρίες.
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) - Σχολή Γεωπονίας, Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος - ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ
Το εργαστήριο Γενετικής & Βελτίωσης Φυτών ασχολείται με έρευνα & διδασκαλία στα πεδία της Γενετικής Βελτίωσης φυτών, παραγωγής Σπόρων & Πολλαπλασιαστικού Υλικού.
Οι ερευνητικές δραστηριότητες περιλαμβάνουν:
1. Έρευνα και παραγωγή βελτιωμένου πολλαπλασιαστικού υλικού,
2. διαχείριση και βελτίωση παραδοσιακών ποικιλιών και φυτογενετικών πόρων,
3. βιοδιαγνωστικές τεχνολογίες, παροχή υπηρεσιών σε βελτίωση φυτών,
4. γενετική ταυτοποίηση, ανίχνευση ΓΤΟ κα.
Το εργαστήριο Γεωργίας ασχολείται με την εφαρμοσμένη έρευνα στη φυτική παραγωγή και των προβλημάτων που προκύπτουν στην παραγωγική διαδικασία.
Οι ερευνητικές δραστηριότητες περιλαμβάνουν:
1. εφαρμογή συστημάτων ολοκληρωμένης διαχείρισης γεωργικής παραγωγής,
2. επίδραση αβιοτικών & βιοτικών παραγόντων στην παραγωγικότητα και ποιότητα των προϊόντων,
3. αξιολόγηση εναλλακτικών καλλιεργειών κα.
Το εργαστήριο Επεξεργασίας και Μηχανικής Τροφίμων ασχολείται με όλο το φάσμα της επεξεργασίας των τροφίμων τόσο από πλευράς τεχνολογίας όσο και από πλευράς μηχανικής.
Τα προϊόντα φυτικής προέλευσης αποτελούν σημαντικό αντικείμενο των τροφίμων στο οποίο το εργαστήριο δραστηριοποιείται ερευνητικά.
Τα 3 εργαστήρια του ΑΠΘ έχουν μεγάλη εμπειρία στη συμμετοχή & διαχείριση ερευνητικών προγραμμάτων.
Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης (ΔΠΘ) - Σχολή Επιστημών Γεωπονίας & Δασολογίας - ΤΜΗΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Το Εργαστήριο Γενετικής Βελτίωσης Φυτών δραστηριοποιείται στην κλασική βελτίωση φυτών εστιάζοντας στην αειφορία υπό την έννοια της προσαρμογής των καλλιεργειών σε καταπονήσεις σε ένα έντονα παραλλάσσον περιβάλλον λόγω των κλιματικών μεταβολών.
Έμφαση δίνεται στο ρόλο του ανταγωνισμού & της αλληλεπίδρασης των ποικιλιών με την πυκνότητα ως παράγοντες που επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα αξιοποίησης των εισροών και την αποτελεσματικότητα της βελτίωσης (αποστάσεις μεταξύ των φυτών, χωροχρονική ετερογένεια κα).
Κύριο ενδιαφέρον του εργαστηρίου αποτελεί η διαχείριση της γενετικής παραλλακτικότητας που προσφέρουν οι τοπικές ποικιλίες, κάτι που οδήγησε στην εγγραφή δύο ποικιλιών στο φασόλι και τη φακή.
Έχει συντονίσει και υλοποιήσει 7 σχετικά ερευνητικά έργα (το ένα στη φακή).
Το Εργαστήριο Γεωργικής Εντομολογίας εστιάζει στη διερεύνηση σύγχρονων προσεγγίσεων βελτιστοποίησης συστημάτων βιολογικής αντιμετώπισης εχθρών.
Ειδικότερα, οι δράσεις αυτές περιλαμβάνουν:
1. αξιολόγηση ιθαγενών ειδών εντομοφάγων & ακαρεοφάγων αρθροπόδων,
2. χρήση εναλλακτικών ή συμπληρωματικών πηγών τροφής με στόχο την ενίσχυση της παρουσίας και δράσης παραγόντων βιολογικής καταπολέμησης,
3. διερεύνηση των έμμεσων αλληλεπιδράσεων φυτοφάγων εχθρών και ζωοφυτοφάγων θηρευτών,
4. αξιολόγηση των επιδράσεων φυτοπροστατευτικών προϊόντων.
ALFASEEDS ΑΒΕΕ
Η ALFASEEDS ΑΒΕΕ είναι ανώνυμη εταιρεία, που δραστηριοποιείται στο χώρο της παραγωγής και εμπορίας πολλαπλασιαστικού υλικού σιτηρών, ψυχανθών & αραβόσιτου.
Μέρος από το πολλαπλασιαστικό υλικό που διαθέτει, χρησιμοποιείται από τις πιο αναγνωρισμένες εταιρείες ζυμαρικών παγκοσμίως, κτηνοτροφικών μονάδων καθώς και επιχειρήσεις τροφίμων.
Συμμετείχε στο Μέτρο 4.3 για την εφαρμογή του Συστήματος Ολοκληρωμένης Διαχείρισης σε Σιτηρά και έχει επεκτείνει τη σποροπαραγωγή με βάση τα πρότυπα AGRO 2-1 και AGRO 2-2.
Έχει συνεργαστεί σε ερευνητικά προγράμματα με πανεπιστήμια & ερευνητικά κέντρα.
